Phân tích Tiếng nói của văn nghệ – Nguyễn Đình Thi
“Tiếng nói của văn nghệ” là một bài văn trong chương trình môn Ngữ văn lớp 9, đề cập đến tầm quan trọng của văn nghệ trong cuộc sống của con người. Bài văn này giúp cho học sinh hiểu được vai trò của văn nghệ trong việc truyền tải thông điệp, thể hiện cảm xúc và tạo ra ảnh hưởng đến tâm trí, tình cảm của mỗi người. Cùng tìm hiểu về bài Tiếng nói của văn nghệ cùng Marathon Education nhé!
1. Sơ lược về tác giả và tác phẩm Tiếng nói của văn nghệ lớp 9
1.1. Tác giả Nguyễn Đình Thi
- Nguyễn Đình Thi (1924-2003) là một nhà văn, nhà thơ, nhà soạn kịch và nhạc sĩ nổi tiếng của Việt Nam sinh ra tại Hà Nội.
- Với sự nghiệp văn nghệ kéo dài trong nhiều năm, Nguyễn Đình Thi đã để lại một di sản văn học phong phú và đa dạng. Ông là tác giả của nhiều tác phẩm thơ, văn, kịch và nhạc, đồng thời cũng là một nhà phê bình văn học tài ba.
- Vì những đóng góp to lớn cho văn học nghệ thuật Việt Nam, năm 1996, ông đã được Nhà nước tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật – một giải thưởng danh giá và cao quý trong giới văn học Việt Nam.

1.2. Văn bản Tiếng nói của văn nghệ
- Hoàn cảnh sáng tác: Năm 1948, Nguyễn Đình Thi đã viết một tiểu luận quan trọng mang tên Tiếng nói của văn nghệ. Tiểu luận này được viết trong bối cảnh Việt Nam đang xây dựng một nền văn học nghệ thuật mới, phản ánh đầy đủ tính dân tộc đại chúng và gắn bó chặt chẽ với cuộc kháng chiến chống Pháp của nhân dân. Tác phẩm được in trong cuốn “Mấy vấn đề văn học” (xuất bản năm 1956).
- Bố cục: Văn bản Tiếng nói của văn nghệ được chia làm 2 phần:
-Phần 1: Từ đầu -> cách sống của tâm hồn.
-Phần 2: Phần còn lại.
>> Xem thêm: Tìm hiểu, phân tích bài thơ Viếng lăng Bác – Ngữ văn 9
2. Phân tích Tiếng nói của văn nghệ
2.1. Nội dung tóm tắt Tiếng nói của văn nghệ
- Luận điểm của tác giả:
-Tác phẩm nghệ thuật không chỉ đơn thuần lấy chất liệu từ đời sống khách quan mà còn mang trong nó một cách nhìn, tư tưởng và tấm lòng riêng của nghệ sĩ. Nó là một thông điệp được gửi gắm, góp phần làm giàu và làm đẹp thêm cuộc sống xung quanh chúng ta.
-Truyện Kiều của Nguyễn Du là một tác phẩm văn học vô cùng đặc biệt, với những câu thơ tuy ngắn nhưng lại rất sâu sắc và lôi cuốn. Chúng ta không chỉ được trải nghiệm vẻ đẹp lạ lùng của mùa xuân, mà còn cảm nhận được sự sống tươi trẻ mãi mãi tái sinh trong tác phẩm này qua lời bình: “Hai câu thơ làm chúng ta rung động với cái đẹp lạ lùng mà tác giả đã miêu tả…”, “cảm thấy trong lòng ta có những sự sống tươi trẻ luôn luôn tái sinh ấy”
-Truyện An-na Ca-rê-nhi-na của L. Tôn-xtôi với cái chết thảm khốc của nhân vật chính đã gây ra rất nhiều cảm xúc khác nhau trong người đọc. Tác phẩm này chứa đựng một thông điệp sâu sắc, đánh thức những suy nghĩ và cảm xúc của chúng ta.
⇒ Những dẫn chứng tiêu biểu từ những tác phẩm nổi tiếng đã được tác giả chọn lọc và kết hợp với những lời phân tích, bình luận sâu sắc, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về ý nghĩa của các tác phẩm đó và cảm nhận được tình cảm, tư duy của tác giả trong từng trang sách.

- Lời nhắn nhủ:
-Tác phẩm văn nghệ không chỉ là những lời lý thuyết khô khan, mà nó còn chứa đựng những tình cảm, trải nghiệm, ước mơ của nghệ sĩ. Dù là những điều quen thuộc, nhưng nó vẫn có thể gây ra những rung động, ngỡ ngàng cho người đọc. Lời gửi của nghệ thuật không chỉ là một bài học luân lí hay triết lý về đời sống, mà còn là một thông điệp sâu sắc của nghệ sĩ.
-Nội dung của văn nghệ không chỉ giới hạn ở những gì được viết ra, mà nó còn mở rộng và phát triển vô tận qua từng thế hệ người đọc, người xem. Mỗi tác phẩm lớn như một ánh sáng riêng, không bao giờ nhòa đi, và ánh sáng đó bây giờ trở thành của riêng chúng ta.
-Văn nghệ là một lĩnh vực đặc biệt, khác với các môn khoa học khác như xã hội, lịch sử, địa lí… Nó tập trung khám phá và thể hiện chiều sâu tính cách, số phận con người và thế giới bên trong của họ. Nội dung chủ yếu của văn nghệ là hiện thực cụ thể, sinh động, là đời sống tình cảm của con người qua cái nhìn tình cảm, cá nhân của nghệ sĩ.
2.2. Con người có cần đến Tiếng nói của văn nghệ không?
- Văn nghệ là sợi dây buộc chặt giữa con người và cuộc sống bên ngoài, đặc biệt đối với những người đang chiến đấu, sản xuất trong thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp. Khi con người bị ngăn cách với cuộc sống, tiếng nói văn nghệ là một liên kết quan trọng, giúp họ cảm nhận được những sự sống, hoạt động, vui buồn trong cuộc sống.
- Văn nghệ không chỉ là một hình thức giải trí, mà nó còn góp phần làm tươi mát cuộc sống khắc khổ hằng ngày. Nó giúp con người vui lên, biết cảm nhận và ước mơ trong cuộc đời còn vất vả cực nhọc. Những người đàn bà nhà quê lam lũ, đầu tắt mặt tối… họ có thể biến đổi khác hẳn khi hát ru con, hát ghẹo nhau bằng câu ca dao, hay khi say sưa xem buổi chèo…
- Văn nghệ góp phần làm cho cuộc sống của con người đầy đủ hơn và phong phú hơn. Nó giúp con người có thể tìm thấy niềm vui, tình yêu và đam mê trong cuộc sống của mình. Văn nghệ là một phần quan trọng trong cuộc sống, giúp con người có thể trân quý và tôn vinh cái đẹp trong cuộc sống.
>> Tìm hiểu Ngữ văn 9: Nghị luận về một vấn đề tư tưởng đạo lí lớp 9

2.3. Con đường để văn nghệ đến với mọi người
- Nghệ thuật là “tiếng nói tình cảm” của con người, chứa đựng những tình yêu, ghét bỏ, niềm vui và buồn bã trong cuộc sống thường ngày. Tác phẩm văn nghệ không chỉ truyền tải ý nghĩa tư tưởng, mà còn lắng sâu vào cảm xúc và nỗi niềm của con người.
- Tác phẩm văn nghệ có thể lay động cảm xúc và đi vào nhận thức, tâm hồn của chúng ta thông qua con đường tình cảm. Khi đọc một tác phẩm văn nghệ, chúng ta được sống cùng với cuộc sống miêu tả trong đó, đồng cảm với các nhân vật và nghệ sĩ, cảm nhận được tình yêu, sự ghét bỏ, niềm vui và nỗi buồn của họ.
- Nghệ thuật không phải là một cuộc thảo luận lộ liễu và khô khan, mà nó đốt lửa trong lòng chúng ta, khơi dậy niềm đam mê và sự tò mò để chúng ta tự bước lên đường trải nghiệm và khám phá. Văn nghệ không chỉ trỏ vẽ đường đi, mà còn giúp chúng ta tìm thấy con đường của riêng mình, xây dựng và phát triển bản thân.
- Văn nghệ không chỉ có chức năng giải trí, mà còn giúp mọi người nhận thức và tự xây dựng bản thân. Văn nghệ thực hiện nhiều chức năng khác nhau, bao gồm chức năng nhận thức, giáo dục và thẩm mỹ. Nhờ vào những chức năng này, văn nghệ có hiệu quả lâu bền và sâu sắc trong cuộc sống của con người.
>> Phân tích, cảm nhận về bài thơ Sang thu – Ngữ văn 9
3. Giá trị nội dung, nghệ thuật
- Giá trị nội dung: Văn nghệ là một phần quan trọng trong cuộc sống, nó là sợi dây gắn kết nghệ sĩ với người đọc bằng những rung động mãnh liệt; giúp con người có cuộc sống phong phú hơn.
- Giá trị nghệ thuật: Bố cục tác phẩm chặt chẽ, giàu hình ảnh và có nhiều dẫn chứng thực tế. Giọng văn thể hiện sự chân thành và niềm say sưa của tác giả.