Axeton được biết đến là hợp chất có nhiều ứng dụng trong cuộc sống. Vì vậy, kiến thức liên quan đến hợp chất này được các thầy cô chú trọng, nhấn mạnh trong quá trình giảng dạy. Để giúp các em tìm hiểu rõ ràng và chi tiết hơn Axeton là gì, những tính chất lý hóa đặc trưng, phương pháp điều chế cũng như ứng dụng quan trọng của hợp chất này, Marathon Education đã tổng hợp và chia sẻ đến các em bài viết dưới đây.
>>> Xem thêm: Xeton Là Gì? Lý Thuyết Xeton Hóa 11 Đầy Đủ Và Chi Tiết
Axeton là hợp chất xeton đơn giản nhất. Hợp chất còn có tên gọi khác là Dimetyl Fomandehit.
Công thức cấu tạo (CTCT) của Axeton là CH3-CO-CH3, có nhóm -CO- liên kết trực tiếp với hai nguyên tử Cacbon. Vì vậy, hợp chất này có những tính chất đặc trưng của nhóm chức này.
Axeton có khả năng tác dụng với H2 để tạo thành rượu bậc 2.
CH_3COCH_3 + H_2 \xrightarrow[Ni]{t^\circ} CH_3CHOHCH_3
Axeton phản ứng với bisunfit tạo thành kết tủa.
CH_3COCH_3 + NaHSO_3 → C_3H_7NaO_4S
Axeton không bị oxi hóa bởi dung dịch AgNO3/NH3 hoặc Cu(OH)2. Tuy nhiên, khi tiếp xúc với những chất có tính oxi hóa mạnh như KMnO4 hoặc K2Cr2O7 trong môi trường axit thì axeton sẽ bị cắt mạch cacbon ở ngay cạnh nhóm cacbonyl để tạo thành axit hữu cơ.
\small 10CH_3COCH_3 + 8KMnO_4 + 12H_2SO_4 → 12H_2O + 4K_2SO_4 + 8MnSO_4 + 15CH_3COOH
Ngoài ra, Axeton cũng có khả năng phản ứng với amin theo phương trình tổng quát sau:
CH_3COCH_3 + CH_3NH_2 \to CH_3CNCH_3CH_3 + H_2O
Trước đây, người ta sử dụng cách chưng cất axetat, điển hình như hợp chất canxi axetat, để điều chế axeton.
Ca(CH_3COO)_2 → CH_3COCH_3 + CaO + CO_2↑
Hiện tại thì Axeton có thể được sản xuất theo hình thức trực tiếp hoặc gián tiếp từ propen. Trong đó, phương pháp cumen được sử dụng phổ biến nhất vì có thể đồng thời tạo ra 2 hợp chất hữu cơ có tính ứng dụng cao là Axeton và Phenol.
C_6H_6 \xrightarrow[H+]{CH_2=CH-CH_3}C_6H_5-CH-(CH_3)_2\xrightarrow[2.\ dd\ H_2SO_4]{1. \ O_2}C_6H_5OH+CH_3-CO-CH_3
Ngoài ra, Axeton cũng được sản xuất dưới dạng những sản phẩm phụ của ngành công nghiệp chưng cất bởi vì hợp chất này là sản phẩm phụ của quá trình lên men.
Mặc dù có nhiều ứng dụng phổ biến, nhưng nếu kết hợp cùng các chất khác như chloroform, hydrogen thì Axeton sẽ vô tình trở thành một chất độc. Do đó, các em cần lưu ý một số vấn đề trong quá trình sử dụng Axeton như sau:
Tham khảo ngay các khoá học online của Marathon Education
Bài viết trên đã chia sẻ đến các em Axeton là gì, CTCT Axeton, tính chất lý hóa đặc trưng, cách điều chế và ứng dụng của hợp chất này trong cuộc sống. Hy vọng qua bài viết này, các em đã nắm rõ những lý thuyết quan trọng trên. Các em hãy theo dõi website của Marathon Education để học trực tuyến thêm nhiều kiến thức hữu ích khác. Chúc các em luôn học tập tốt và đạt được thành tích cao!