Phân tích, tóm tắt văn bản Bố của Xi-mông | Ngữ văn 9

Một trong những văn bản mang đến câu chuyện cảm động và đầy nhân văn, tác phẩm Bố của Xi mông đã giúp chúng ta tái hiện lại hình ảnh về những đứa trẻ đáng thương, không có đủ tình yêu thương của cha và mẹ trong cuộc sống. Cùng Marathon Education phân tích Bố của Xi mông Ngữ văn 9 để củng cố kiến thức và tìm hiểu thông điệp ý nghĩa này.

1. Sơ lược về tác giả, tác phẩm

1.1. Tác giả Mô-pa-xăng

• Mô-pa-xăng (1850-1893) là nhà văn Pháp và là tác giả của nhiều cuốn tiểu thuyết, truyện ngắn.
• Tác phẩm của ông chủ yếu phản ánh về phương diện xã hội của Pháp vào nửa cuối thế kỷ XIX.

1.2. Tác phẩm Bố của Xi-mông

• Tác phẩm ra đời nửa cuối thế kỷ XIX và được trích trong truyện ngắn cùng tên.
• Bố cục:

Phần 1 (Từ đầu => khóc hoài).

Phần 2: (Tiếp theo => một ông bố).

Phần 3 (Tiếp theo => bỏ đi rất nhanh).

Phần 4 (Còn lại).

2. Phân tích Bố của Xi-mông

2.1. Phân tích nhân vật Xi-mông

• Tác giả sử dụng miêu tả dễ hiểu và thân thiện khi mô tả tuổi tác, dáng dấp của Xi-mông. Em đang ở độ tuổi bảy, tám và có vẻ ngoài xanh xao, sạch sẽ và nhút nhát. Điều này cho thấy sự trong sáng và chân thành của chú bé.
• Xi-mông đang trải qua một hoàn cảnh đáng thương với việc không có bố và bị đối xử khác thường bởi những ánh nhìn dè bỉu, chê bai và lạnh nhạt của mọi người. Điều này cho thấy sự cô đơn và tuyệt vọng của chú bé.
• Xi-mông có cách giải quyết vấn đề rất trẻ con và ngộ nghĩnh, khi muốn tự tử và rồi bị cuốn hút bởi một chú nhái xanh. Tuy nhiên, nỗi đau không có bố vẫn ám ảnh chú bé và khiến em đau khổ tột cùng.
• Khát khao chính đáng và mãnh liệt của Xi-mông là có bố và được sống trong tình yêu thương. Khi bác Phi-líp hứa sẽ cho mình “một ông bố”, Xi-mông rất vui vẻ và từ bỏ ý định tự tử. Khi bác Phi-líp chấp nhận trở thành bố của Xi-mông, em trở nên hết buồn và tự hào hơn khi đối mặt với lũ bạn trêu chọc.

⇒ Tất cả những điều trên cho thấy sự nhân văn và tình yêu thương của tác giả dành cho nhân vật Xi-mông. Chú bé đáng thương này cho chúng ta thấy rằng, trong cuộc sống, đó là một điều may mắn nếu chúng ta có một gia đình trọn vẹn và được sống trong tình yêu thương của bố mẹ.

>> Xem thêm về: Soạn bài, tóm tắt tác phẩm Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh

2.2. Diễn biến nhân vật Blăng-sốt

• Blăng-sốt là một người phụ nữ đã vượt qua nghịch cảnh và định kiến xã hội để sinh con và nuôi con một mình. Mặc dù từng là “một trong những cô gái đẹp nhất vùng”, nhưng chị bị lợi dụng và lừa dối, gây ra hoàn cảnh đáng tiếc cho Xi-mông. Dù vậy, chị là một người đức hạnh và yêu thương con hết mực.
• Tác giả đã sử dụng hình ảnh một ngôi nhà nhỏ, quét vôi trắng, gọn gàng để thể hiện bản chất của Blăng-sốt. Đó là một người sống trong sạch, đứng đắn, nghiêm túc và không ai có thể bỡn cợt được. Dù chị nghèo, nhưng tâm hồn chị vẫn đã trở nên giàu có với những tình thương và tình mẫu tử thiêng liêng.
• Khi gặp Phi-líp là một người lạ, chị đã đứng nghiêm nghị trước cửa nhà, bộc lộ sự cảnh giác và sự kiên quyết trước đàn ông. Nhưng khi nghe Xi-mông kể về sự đau khổ của mình, Blăng-sốt đã thể hiện và nói với con bằng tấm lòng yêu thương con hết mực. Đôi má của chị đã đỏ bừng và tê tái đến tận xương tủy, chị ôm con, hôn lấy hôn để, trong khi nước mắt lã chã tuôn rơi.
• Khi con hỏi về bố, chị dường như không thể đứng vững được nữa và phải dựa vào tường, hai tay ôm ngực. Tình thương và tình mẫu tử thiêng liêng trong con người chị đã khiến cho bác thợ rèn Phi-líp hiểu bản tính chị và sự lầm lỡ của chị trong quá khứ. Với vẻ nề nếp, trung hậu và tấm lòng yêu thương con hết mực, Blăng-sốt là hiện thân của một người phụ nữ mẫu mực và là một người mẹ hiền lương.

⇒ Blăng-sốt là một người phụ nữ xinh đẹp, đức hạnh và giàu tình thương. Tác giả đã khắc họa thành công nhân vật này bằng những chi tiết miêu tả sắc sảo và cho chúng ta thấy được rằng, trong cuộc đời bất kỳ ai cũng có thể vượt qua nghịch cảnh và trở thành một người tốt, một người mẹ yêu thương con bằng cả trái tim.

2.3. Nhân vật Phi-líp

• Phi-lip là một người thợ rèn “cao lớn”, “râu tóc đen, quăn” và có “vẻ mặt nhân hậu”. Những đặc điểm này cho thấy ông là một người đàn ông với ngoại hình vững chắc nhưng lại có trái tim ấm áp.
• Là một người lao động chân chính, biết chia sẻ và cảm thông với những người bất hạnh. Khi gặp Xi-mông khóc bên bờ sông, ông đã an ủi và đưa cô bé về nhà. Trên đường đi, ông đã mỉm cười vì ông biết rằng ông sẽ gặp chị Blăng-sốt. Ông có thể đùa cợt với chị Blăng-sốt và tự nhủ rằng “một tuổi xuân đã lầm lỡ rất có thể lầm lỡ lần nữa”.
• Ban đầu, việc nhận lời làm bố chỉ là để yên lòng một đứa trẻ, và anh cười đùa coi như chuyện bình thường. Nhưng bằng tình yêu thương với Xi-mông, bằng sự cảm mến Blăng-sốt và vẻ đẹp ấm áp tình người luôn cháy sáng trong trái tim mình, Phi-lip đã bao bọc và chở che cho Xi-mông, bù đắp cho em những mất mát. Hành động ôm Xi-mông lên và đột ngột hôn vào hai má đã thắp sáng niềm tin cho em. Cuối cùng, bằng cách cầu hôn Blăng-sốt và trở thành bố thực sự của Xi-mông, Phi-líp đã hàn gắn vết thương cho người phụ nữ bất hạnh đó.

⇒ Phi-líp là hiện thân của tình thương, hạnh phúc và tình phụ tử thiêng liêng cao quý. Anh là một người bình thường nhưng đã làm những điều phi thường bằng việc cho đi tình thương và đã được nhận lại nhiều hơn thế. Tác giả đã sử dụng nhân vật này để truyền tải thông điệp đến mọi người rằng hãy sống để yêu thương và chia sẻ với những người xung quanh, để đời sống thêm đẹp và ý nghĩa.

>> Có thể bạn cần: Phân tích văn bản Phong cách hồ chí minh – Lê Anh Trà

3. Giá trị nội dung và nghệ thuật

• Giá trị nội dung: Tác phẩm Bố của Xi mông đặt ra một thông điệp nhân văn quan trọng về lòng yêu thương và sự thông cảm với những người xung quanh. Nhà văn đã cho thấy điều này thông qua diễn biến tâm trạng của các nhân vật chính trong câu chuyện, bao gồm Xi-mông, Blăng-sốt và Phi-líp.
• Giá trị nghệ thuật: Ngòi bút của nhà văn miêu tả tâm trạng của các nhân vật rất sâu sắc và tinh tế, từ tâm trạng buồn rầu của Xi-mông đến niềm hạnh phúc và hy vọng, từ sự ngượng ngùng, đau khổ của Blăng-sốt đến sự quằn quại và hổ thẹn. Tâm trạng của bác Phi-líp cũng được mô tả rất phức tạp và bất ngờ. Hình thức của tác phẩm đơn giản, trong sáng, nhưng lại thể hiện một nội dung cô đọng, sâu sắc, rõ ràng nhưng cũng đầy ẩn ý. Tất cả những yếu tố này đã tạo nên một tác phẩm văn học đầy ý nghĩa và giá trị.

>> Xem thêm: Ngữ văn 9 phép phân tích và tổng hợp – Hướng dẫn soạn bài

Qua tác phẩm Bố của Xi mông, chúng ta cũng đã thấy được những câu chuyện, những hoàn cảnh đầy đáng thương ấy vẫn tiếp diễn đến bây giờ. Bài văn giống như tiếng nói nhân đạo của tác giả dành cho tất cả các trẻ em đang sống trên thế giới này, ai cũng cần được yêu thương và lớn lên trong vòng tay của cha mẹ.