Những đứa trẻ (trích Thời thơ ấu) – Soạn bài Ngữ văn 9

Những đứa trẻ là một đoạn trích trong tiểu thuyết Thời thơ ấu của nhà văn Mác-xim Go-rơ-ki. Đoạn trích mang đến một thông điệp sâu sắc về tình yêu thương và sự gắn kết giữa con người. Hôm nay Marathon Education sẽ cùng bạn tìm hiểu và soạn văn bài Những đứa trẻ trước khi đến lớp nhé!

1. Sơ lược về tác giả, tác phẩm

1.1. Tìm hiểu về tác giả

• Mác-xim Go-rơ-ki, hay còn được biết đến với tên thật của ông – A-lếch-xây Pê-scop, là một nhà văn nổi tiếng của Nga vào thế kỉ 20.
• Quê hương của Go-rơ-ki là thành phố công nghiệp Nizhny Novgorod, nằm dọc theo bờ sông Vôn-ga. Ông sinh ra trong một gia đình lao động.
• Từ khi còn rất nhỏ, Go-rơ-ki đã phải trải qua một thời thơ ấu khó khăn và chịu đựng sự giáo dục khắc nghiệt từ ông ngoại.
• Khi ông chỉ mới 13 tuổi, cha ông qua đời, để lại ông mồ côi cha. Vào năm ông 10 tuổi, mẹ của ông cũng qua đời, để lại ông đơn độc và phải tự lập cuộc sống. Trong quá trình này, ông đã phải làm đủ mọi nghề để kiếm sống, đôi khi thậm chí còn phải đi ăn xin.
• Tuy nhiên, niềm đam mê đọc sách của Go-rơ-ki không bao giờ dập tắt và đã giúp ông có thêm động lực để trở thành một nhà văn tài ba. Những trải nghiệm đầy thử thách cùng với niềm đam mê đã giúp ông phát triển khả năng sáng tác văn chương đáng kinh ngạc.
• Tác phẩm tiêu biểu: Thời thơ ấu (1913-1914), Kiếm sống (1916), Những trường đại học của tôi (1923) và Người mẹ (1906-1907)

1.2. Tác phẩm

• Hoàn cảnh sáng tác:

-Thời thơ ấu là tiểu thuyết đầu tiên trong bộ ba tiểu thuyết tự thuật của Go-rơ-ki, được sáng tác vào năm 1913-1914. Tiểu thuyết này bao gồm 13 chương, mô tả về thời thơ ấu của chính tác giả.

-Trong tiểu thuyết Thời thơ ấu, chương 9 là nơi tác giả viết về trích đoạn “Những đứa trẻ“. Đây là một đoạn văn đầy cảm xúc, miêu tả về cuộc sống của những đứa trẻ trong xã hội nghèo khó của Nga thời đó.

• Bố cục: Đoạn trích gồm 3 phần:

-Phần 1: Có đến gần một tuần => ấn em nó cúi xuống.

-Phần 2: Tiếp => cấm không được đến nhà tao.

-Phần 3: Còn lại.

>> Xem thêm: Phân tích bài thơ khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ – Ngữ văn 9

2. Đọc – hiểu tác phẩm Những đứa trẻ

2.1. Hoàn cảnh của những đứa trẻ

Ba anh em con nhà đại tá và Aliosa đến từ những gia đình khác nhau với địa vị xã hội khác nhau

• Aliosa sống với ông bà và thường xuyên bị ông đánh đập. Tuy nhiên, người bà luôn yêu thương cậu và là niềm an ủi duy nhất của Aliosa.
• Ba đứa trẻ con nhà đại tá sống trong gia đình giàu có nhưng lại thiếu tình yêu thương gia đình khi mẹ chúng mất và bố chúng lại đi lấy một người khác.
• Ông đại tá đại diện cho tầng lớp thượng lưu trong xã hội, với địa vị cao trong xã hội. Trong khi đó, ông bà ngoại của A-li-ô-sa lại đến từ tầng lớp thấp trong xã hội với hoàn cảnh khó khăn hơn
• ⇒ Sự khác biệt về địa vị và hoàn cảnh của hai gia đình này là một trong những điểm nhấn của tác phẩm, cho chúng ta thấy được sự đa dạng và bất công trong xã hội

 

 

2.2. Tình bạn thuở thơ ấu của những đứa trẻ

• Dù khác biệt về địa vị xã hội, bốn đứa trẻ đã tìm được sự gắn kết với nhau thông qua sự ngây thơ và trong sáng của tuổi thơ. Chúng cùng nhau trò chuyện, đối thoại với những chú chim và tận hưởng những khoảnh khắc đầy niềm vui.
• Ba đứa trẻ hàng xóm đã chia sẻ với A-li-ô-sa về người mẹ của chúng, trong khi đó A-li-ô-sa lại kể cho chúng nghe những câu chuyện cổ tích mà bà cậu bé thường hay kể cho cậu.
• Với tâm hồn trong sáng nhạy cảm, bốn đứa trẻ đã có những khoảnh khắc đầy cảm xúc và đáng nhớ khi ríu rít chơi với nhau. Sự đồng cảm về cảnh ngộ đã gắn bó những tâm hồn tuổi thơ như chúng và tình bạn đó sẽ luôn là một ký ức đẹp đối với các nhân vật trong tiểu thuyết.

>> Dành cho bạn ôn luyện: Ngữ văn 9 miêu tả trong văn bản tự sự

2.3. Diễn biến của tình bạn khi bị ngăn cấm

• Tình bạn trong sáng của bốn đứa trẻ đã bị ngăn cấm bởi sự can thiệp của người lớn:

-Lão đại tá già xuất hiện với bộ ria trắng, đầu đội chiếc mũ xù lông đã thô bạo “nắm lấy vai đuổi Aliosa ra khỏi cổng”. Tình huống này đã gây ra nhiều bất ngờ và xúc động cho độc giả.

-Với trận đòn của ông ngoại cùng sự đặt điều mách lẻo của bác Pi ốt, Aliosa đã bị ngăn cấm không được chơi với các đứa con của lão đại tá. Sự can thiệp của người lớn đã làm cho tình bạn đẹp đẽ của bốn đứa trẻ bị ngăn cấm một cách đáng tiếc.

-Chính hành động thô bạo và thờ ơ của người lớn đã khiến tình bạn trong sáng của bốn đứa trẻ bị đánh mất. Tình huống này cho chúng ta thấy được sự tàn nhẫn và bất công của xã hội đối với trẻ em, và cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giáo dục và bảo vệ cho trẻ em trong xã hội.

• Mặc dù đã vấp phải những sự ngăn cấm từ hai bên, nhưng Aliosa vẫn tiếp tục chơi với ba đứa bé kia và quan hệ giữa chúng “càng ngày càng trở nên thích thú”. Sự gắn kết và tình bạn của bốn đứa trẻ vẫn tồn tại và phát triển dù bị ngăn cấm.
• Bốn đứa trẻ đã bí mật khoét ra “một lỗ hổng hình bán nguyệt”, núp dưới bụi hương mộc rậm rạp để “nói chuyện khe khẽ với nhau”. Chúng đã chia sẻ với nhau về cuộc sống, về những con chim, và về nhiều chuyện trẻ con khác. Sự chia sẻ và gắn kết này cho thấy tình bạn của bốn đứa trẻ là một tình bạn trong sáng, hồn nhiên và không gì có thể phá vỡ được.

⇒ Tình bạn trong sáng của bốn đứa trẻ trong bài soạn văn 9 Những đứa trẻ cho chúng ta thấy được giá trị của tình bạn và sự gắn kết trong cuộc sống. Dù có những khó khăn và trở ngại, nhưng tình bạn đẹp đẽ vẫn luôn tồn tại và được trân trọng.

>> Đừng quên cùng Marathon tìm hiểu, phân tích và cảm nhận về bài thơ sang thu nhé!

3. Giá trị nội dung, nghệ thuật

• Giá trị nội dung: Đoạn trích kể lại tình bạn thân thiết giữa Aliosa và ba đứa trẻ hàng xóm, mặc dù chúng có những sự cách biệt về địa vị xã hội. Tình bạn đẹp đẽ này cho thấy rằng tình yêu thương và sự gắn kết có thể vượt qua mọi trở ngại.
• Giá trị nghệ thuật: Cách kể chuyện nhẹ nhàng giàu hình ảnh và sự đan xen giữa chuyện đời thường và truyện cổ tích. Việc không gắn danh xưng cho bọn trẻ khiến câu chuyện mang ý nghĩa khái quát và đậm màu sắc cổ tích. Cách kể chuyện tinh tế và đầy tình cảm cũng giúp tạo ra sự gần gũi, thân thiện với độc giả.