Tóm tắt và phân tích tác phẩm Thuốc Lỗ Tấn

“Thuốc” là một trong những tác phẩm được đánh giá cao về nội dung cũng như phong cách viết. Trong bài viết sau đây của Marathon Education, chúng ta sẽ phân tích tác phẩm Thuốc Lỗ Tấn và tìm hiểu sâu hơn về những ý nghĩa sâu sắc được truyền tải qua câu chuyện, cũng như cách sử dụng từ ngữ mà tác giả đã dùng để tạo nên một tác phẩm văn học đầy ấn tượng.

1. Đôi nét về tác giả, tác phẩm

1.1. Tác giả Lỗ Tấn

Lỗ Tấn là một tác giả cách mạng nổi tiếng của Trung Quốc, sinh năm 1881 và qua đời vào năm 1936. Ban đầu, ông được sinh ra với tên Chu Chương Thọ, sau đó đổi tên thành Chu Thụ Nhân. Ông đã có nhiều công việc khác nhau trong cuộc đời, từ đi làm trên tàu, đào mỏ, cho đến làm y và cả việc viết văn nghệ. Có thể nói, sự đa nghề của Lỗ Tấn cho thấy ông là một người rất sáng tạo và năng động.

1.2. Hoàn cảnh sáng tác tác phẩm Thuốc của Lỗ Tấn

Tác phẩm Thuốc – Lỗ Tấn được viết vào năm 1919, thời điểm mà phong trào Ngũ Tứ đang bùng nổ tại Trung Quốc. Nó được in trong tập Gào thét. Đó là một thời kỳ khó khăn của đất nước Trung Quốc, khi mà các đế quốc Anh, Nga, Pháp, Đức và Nhật đang xâm chiếm và chia cắt đất nước. Xã hội Trung Quốc bị chia rẽ, phân hóa giữa phong kiến và thuộc địa, nhưng những người dân lại không có nhiều lựa chọn và phải chịu đựng những mất mát và bất công.

>> Xem thêm tác phẩm Dọn về làng Ngữ văn 12

2. Phân tích Thuốc Lỗ Tấn

2.1. Ý nghĩa về nhan đề. Tìm hiểu hình tượng “chiếc bánh bao tẩm máu người”

Nhan đề “Thuốc” trong tác phẩm này ám chỉ “chiếc bánh bao tẩm máu người” mà lão Hoa đã mua về cho con trai ăn để chữa bệnh lao. Tên gọi này có nhiều ý nghĩa sâu xa, bao gồm:

• Ý nghĩa đầu tiên (nghĩa đen): Chỉ phương thuốc cổ hủ và lạc hậu mà nhiều người dân Trung Hoa đã sử dụng để chữa bệnh lúc bấy giờ.
• Ý nghĩa thứ hai (nghĩa bóng): Đây là ý nghĩa tiềm ẩn, ám chỉ phương thuốc chữa căn bệnh tinh thần u mê của người Trung Quốc. Nó cũng biểu hiện bi kịch của những người cách mạng tiên phong và mối quan hệ xa rời giữa quần chúng và cách mạng.

2.2. Hình ảnh các nhân vật

• Hình ảnh đám đông:

Lão Hoa đã đi mua bánh bao tẩm máu từ sáng sớm và đã bị đám đông chen lấn, xô đẩy suýt ngã. Đám đông đó đang đi xem hành hình chiến sĩ Hạ Du. Tình huống này khiến ta nghĩ đến đám đông đi xem quân Nhật hành hình một người Trung Quốc bị cáo buộc là gián điệp cho Nga.

Khi trời sáng, quán trà của lão Hoa đông đúc khách. Mọi người đang bàn tán về chiến sĩ Hạ Du với thái độ miệt thị, ví dụ như nói “thằng khốn nạn”, “hắn điên thật rồi”,…

Bài soạn tìm hiểu môn Ngữ văn 12 giá trị văn học và tiếp nhận văn học

• Hình tượng người cách mạng Hạ Du:

Hạ Du là một người chiến sĩ tiên phong, hy sinh bản thân vì lý tưởng cách mạng, yêu nước dù cho có bị hiểu lầm, bị tra tấn và hành hình. Tuy nhiên, đó lại là bi kịch của Hạ Du, người đã chiến đấu vì lý tưởng giành lại độc lập dân tộc, nhưng không được ai thấu hiểu và đồng hành. Anh ta đã bị người thân bán đứng (cụ Ba đã đưa Hạ Du ra đầu thú để lấy bạc), bị người mẹ thấy xấu hổ và bị quần chúng sử dụng máu để mua bán và tẩm bánh bao chữa bệnh.

Trong cuộc trò chuyện tại quán trà, Hạ Du bị quần chúng đánh giá là “thằng khốn nạn”, “thằng nhãi con” và kẻ “điên thật rồi”. Điều này cho thấy mối quan hệ giữa Hạ Du (người làm cách mạng) và quần chúng nhân dân vô cùng lạc lõng, xa lạ và không có chút thấu hiểu nào về nhau. Vào thời điểm đó, giải pháp cấp bách là phải tìm một phương pháp thực sự làm cho nhân dân giác ngộ cách mạng và gắn bó với cách mạng.

>> Có thể bạn cần bài viết phân tích Tuyên ngôn độc lập – Ngữ văn 12.

• Hình ảnh 2 bà mẹ:

Tác giả thể hiện mạch suy tư lạc quan của mình bằng cách chuyển từ mùa thu năm trước (khi Hạ Du bị hành hình) đến mùa xuân năm sau (vào tiết Thanh minh).

Hai bà mẹ đã cùng nhau bước qua ranh giới con đường mòn để thông cảm và thấu hiểu cho nhau, điều đó thể hiện niềm hy vọng về sự thấu hiểu và gắn kết giữa cách mạng và quần chúng nhân dân, để cùng nhau vượt qua Số phận con người .

Chi tiết vòng hoa trắng trên mộ Hạ Du cũng rất ý nghĩa. Câu hỏi “thế này là thế nào?” thể hiện niềm vui của bà mẹ và sự thấu hiểu lý tưởng của Hạ Du, đồng thời tri ân và tưởng nhớ đến anh. Đây cũng là dấu hiệu tích cực về con đường của cách mạng ở phía trước. 

3. Tổng kết

Tác phẩm Thuốc của Lỗ Tấn mang đến cho độc giả một cái nhìn sắc bén về cuộc sống và những khó khăn mà con người phải đối mặt. Qua việc phân tích ý nghĩa của tên gọi và hình ảnh, cùng với đó là sự đa dạng và sắc nét của nhân vật, tác phẩm đã đưa ra những cảnh báo khiến người đọc phải suy ngẫm sâu sắc về việc sử dụng “thuốc” như một phương thức giải tỏa. Nó nhấn mạnh rằng chúng ta cần phải tìm cách đối mặt với khó khăn và nỗi đau trong cuộc sống một cách khôn ngoan và lành mạnh. Tham gia khóa học lớp 12 online để cùng Marathon tìm hiểu thêm nhiều tác phẩm văn học nổi tiếng nữa nhé!