Ngữ Văn 12: Sóng Của Xuân Quỳnh – Tìm Hiểu Tác Giả, Tác Phẩm

Một trong những bài thơ hay nhất của Xuân Quỳnh chính là tác phẩm “Sóng” miêu tả cảm xúc tinh tế và mãnh liệt trong tình yêu của người phụ nữ. Do vậy, khi tình yêu được đưa vào thơ ca thì chỉ có sự thú vị và xúc cảm chân ái nhất với tác phẩm mà thôi. Các em hãy cùng Marathon Education cảm nhận bài thơ Sóng Xuân Quỳnh lớp 12 dưới đây.

>>> Xem thêm:

• Ngữ Văn 12: Đất Nước Của Nguyễn Khoa Điềm – Tìm Hiểu Tác giả, Tác Phẩm
• Ngữ Văn 12: Việt Bắc Của Tố Hữu – Tìm Hiểu Tác Giả, Tác Phẩm

Tác giả Xuân Quỳnh (1942 – 1988)

1. Cuộc đời

• Tên khai sinh của bà là Nguyễn Thị Xuân Quỳnh.
• Quê quán của bà ở La Khê, Thành phố Hà Đông, Tỉnh Hà Tây (nay thuộc Thành phố Hà Nội). Xuân Quỳnh xuất thân trong một gia đình công chức, mồ côi mẹ từ nhỏ và ở với bà nội.
• Xuân Quỳnh từng là diễn viên múa của Đoàn văn công nhân dân Trung ương, Ủy viên Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam khóa III, biên tập viên Nhà xuất bản Tác phẩm mới.
• Xuân Quỳnh cũng là một trong những nhà thơ tiêu biểu nhất của thế hệ nhà thơ trẻ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
• Năm 2007, bà được trao tặng “Giải thưởng Hồ Chí Minh” về văn học nghệ thuật. 

 

2. Sự nghiệp văn học

• Phong cách sáng tác: Thơ của Xuân Quỳnh là tiếng lòng của một tâm hồn phụ nữ trưởng thành nhưng vẫn hồn nhiên và tươi tắn, vừa chân thành vừa đằm thắm và luôn khát vọng hạnh phúc bình dị đời thường nhất.
• Một số tác phẩm chính của Xuân Quỳnh: Hoa dọc chiến hào, Tơ tằm – Chồi biếc (in chung), Lời ru trên mặt đất, Gió Lào cát trắng, Hoa cỏ may, Tự hát, truyện thơ Truyện Lưu Nguyễn, Bầu trời trong quả trứng,… 

Tác phẩm Sóng

Tìm hiểu chung về tác phẩm Sóng

1. Hoàn cảnh ra đời

Tác phẩm “Sóng” được sáng tác năm 1967 khi Xuân Quỳnh đi thực tế vùng biển Diêm Điền (Thái Bình). Đây là bài thơ tiêu biểu nhất của Xuân Quỳnh viết về tình yêu mãnh liệt của người phụ nữ.

Tác phẩm này được in trong tập thơ “Hoa dọc chiến hào”

2. Bố cục bài thơ (4 phần)

Bài thơ Sóng bố cục bao gồm 4 phần:

• Phần 1 (2 khổ thơ đầu): Thể hiện nhận thức về tình yêu qua hình tượng “Sóng”.
• Phần 2 (2 khổ tiếp theo): Những suy nghĩ, trăn trở của người phụ nữ về cội nguồn và quy luật của tình yêu.
• Phần 3 (3 khổ tiếp theo): Nói lên nỗi nhớ da diết, lòng thủy chung của người con gái trong tình yêu.
• Phần 4 (còn lại): Thể hiện khát vọng về một tình yêu bất diệt, trường tồn vĩnh cửu.

Tìm hiểu chi tiết về tác phẩm Sóng

Hình tượng sóng tượng trưng cho khát vọng của người con gái khi yêu

Những trạng thái đối lập của sóng: “dữ dội” và “dịu êm”; “ồn ào” và “lặng lẽ”.

⟹ Thể hiện tâm trạng của người con gái khi yêu: dịu dàng, sâu lắng nhưng cũng có lúc nồng nhiệt, mạnh mẽ.

 Sông không hiểu nổi mình

Sóng tìm ra tận bể

⟹ Khát vọng được vươn ra những không gian rộng lớn hơn để tìm được tình yêu chân thành và được hoàn thiện bản thân mình.

Nỗi khát vọng tình yêu

Bồi hồi trong ngực trẻ

⟹ Sự tương đồng giữa khát vọng tình yêu của tuổi trẻ và sóng. Nỗi khát vọng này vô tận và dạt dào như những con sóng ngoài biển khơi.

Cội nguồn của sóng và bản chất của tình yêu

Điểm khởi đầu của hình tượng sóng cũng giống như điểm khởi đầu của một tình yêu mãnh liệt:

Sóng bắt đầu từ gió

Gió bắt đầu từ đâu

⟹ Sự khát khao hiểu được cội nguồn và bản chất tình yêu.

Em cũng không biết nữa

Khi nào ta yêu nhau

⟹ Lời thú nhận vô tư và chân thành của người con gái khi yêu.

Tình yêu là một điều bí ẩn kì diệu không bị giới hạn bởi nhận thức và lý trí của con người. Đó cũng là điểm đặc biệt khiến cho con người khát khao và mong muốn có được tình yêu đích thực của đời mình.

Nỗi nhớ nhung và tấm lòng son sắt của người con gái trong tình yêu

Nỗi nhớ da diết, mãnh liệt bao trùm trái tim của những người đang yêu:

• Nỗi nhớ bất kể không gian và thời gian: “dưới lòng sâu”, “trên mặt nước”, “ngày đêm không ngủ được”.
• Tồn tại trong ý thức và đi vào cả tiềm thức: “Lòng em nhớ đến anh … Cả trong mơ còn thức”.

Tấm lòng son sắt của người con gái trong tình yêu cũng được thể hiện qua:

• Lời thề thủy chung son sắt chỉ yêu một người: “phương Bắc”, “phương Nam” – “Hướng về anh một phương”.
• Quy luật tất yếu của tự nhiên: “Con nào chẳng tới bờ”.

⟹ Những người yêu nhau rồi cũng sẽ vượt qua hết những khó khăn thử thách để về với nhau. Đó cũng chính là sức mạnh của tình yêu.

Khát vọng về một tình yêu cao thượng, vĩnh hằng

Sự bâng khuâng và suy tư trước dòng chảy hữu hạn của cuộc đời: “Cuộc đời tuy dài thế … Mây vẫn bay về xa”.

Cụm từ “Làm sao” gợi lên mong muốn được hóa thành “trăm con sóng nhỏ” để hòa nhập tình yêu riêng của đôi lứa vào tình yêu chung của mọi người.

⟹ Thể hiện khát khao của người phụ nữ được hòa mình vào một tình yêu cao thượng, vĩnh hằng và bất diệt với thời gian.

Giá trị của bài thơ Sóng

Giá trị nội dung

Qua sự tương đồng giữa hình tượng “sóng” và “em”, tác giả muốn diễn tả tình yêu chung thủy, nồng nàn và thiết tha của người con gái. Đó cũng chính là khát vọng muốn vượt lên mọi thử thách về không gian và thời gian để được sống và và được yêu hết mình.

Giá trị nghệ thuật

Những dòng thơ 5 chữ không ngắt nhịp, đều đặn gợi lên sự nhịp nhàng như những cơn sóng. Bài thơ vô cùng thành công trong việc thể hiện các cung bậc cảm xúc và tâm trạng của người con gái khi yêu qua hình tượng sóng.

Tham khảo ngay các khoá học online của Marathon Education

 

 

 

Bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh trong chương trình Ngữ văn lớp 12 đã mang đến cho các em nhiều cung bậc cảm xúc về tình yêu và nỗi lòng của người phụ nữ khi yêu. Hy vọng những thông tin hữu ích mà Marathon Education đã chia sẻ ở trên đã phần nào giúp các em hiểu thêm về tác phẩm. 

Hãy liên hệ ngay với Marathon để được tư vấn nếu các em có nhu cầu học online nâng cao kiến thức nhé! Marathon Education chúc các em được điểm cao trong các bài kiểm tra và kỳ thi sắp tới!